Google, Larry Page ve Sergey Brin tarafından 1998 yılında kurulan ve internet/yazılım alanlarında faaliyet gösteren anonim bir şirkettir. Ancak biz "Google"ı daha çok internete girdiğimizde arama yapmak için kullandığımız yüzüyle tanımaktayız. Yani büyük çoğunluğumuz için Google eşittir arama motorudur. Bu algının oluşmasında kuşkusuz her yerde Google ile karşılaşmamızın payı büyüktür. Çünkü diğer rakiplerine kıyasla Google açık ara dünyada en çok kullanılan arama motoru olarak tarihe geçmiştir. Bu yazımızda maddeler hâlinde Google ile arama yapmanın ipuçlarını sizlerle paylaşacağım.
1. Kısa ve basit anahtar kelimeler seçme: Arama yaparken uzun ve detaylı yazmak yerine kısa ve öz yazmanın arayışında olmak gerekir. Yani mümkün olduğunca az kelimeler kullanarak arama yapmalıyız. Bu yüzden bir veya iki anahtar kelime ile arama yapmak idealdir. Örneğin kek tarifi, araba ilanı, kitap listesi...
2. Bir kelimenin tanımını bulmak: Merak ettiğiniz veya anlamını çıkaramadığınız bir kelime var diyelim. Google'da bir kelimenin tanımını, "define" kelimesini kullanarak bulmak oldukça basit ve hızlı. Anlamını merak ettiğimiz kelimeye ulaşmak için arama kutusuna define yazıp bir boşluk bırakmalı ardından kelimeyi yazmalıyız. Örneğin "define sözlük", "define dictionary"... İngilizce kelimelerin tanımını bulmada tam performans alınmasına rağmen Türkçe her kelimede bu performansı elde etmek henüz mümkün değildir.
3. Dosya türüne göre arama yapmak: Google üzerinde arama yaparken istediğimiz dosya türünde arama yapabilmek için ppt/doc/xls/png/jpeg/mp3 gibi dosya uzantılarını kullanmak gerekir. İstediğimiz bir konuda bir dosya türüne ulaşmak için öncelikle arama kutusuna konuyu yazıp ardından bir boşluk bırakarak dosya türünü girmeliyiz. Örneğin "Osmanlı tarihi docx", "İkea katalog pdf"... Dosya türünü kullanarak daha teknik bir arama yapmak istiyorsanız "Atatürk filetype:pdf" "iktisada giriş filetype:ppt" şeklinde girişleri kullanabilirsiniz.
4. Belirli bir web sitesinde arama yapmak: Aklınızda bir web sitesi varsa ve içeriğinizi onun içerisinde arayarak hedefinize daha kısa sürede ulaşmak istiyorsanız bu mümkündür. Tek yapmamız gereken sitemizin adını ve arama yapmamız gereken anahtar kelimelerimizi bilmek. Tabi bunu Google üzerinde arama kutusuna teknik olarak şu şekilde girmemiz gerekiyor: site:1000kitap.com "Orwell". Bu yolla 1000kitap.com adresinde yer alan ve içinde "orwell" kelimesi geçen tüm içeriklere doğrudan ulaşabiliriz.
5. Aramalarınızı yerelleştirmek: Google üzerinde arama yaparken bazen genel sonuçlar yerine kendi yaşadığımız yerle ilgili sonuçlara ulaşmak isteriz. Bu sebeple arama yaparken lokalizasyon yapmanın ipuçlarını bilmeliyiz. Örneğin hava durumu yazdığımızda genel sonuçlar gelir. Ancak siz diyelim ki Kayseri'de yaşayan biri iseniz "hava durumu, 38039" yazarak arama yaptığınızda Google size Kayseri ile ilgili hava durumlarını getirir. Aramanızı yerelleştirirken anahtar kelime, virgül ve posta kodunuzu kullanmalısınız.
6. Hatırlayamadığınız kelimeleri aramak: Tam olarak hatırlayamadığımız bir kelime varsa Google bize o kelimeyi bizim için hatırlayarak arayabilir. Kelimenin hatırlayamadığımız harfleri veya sözlerin/cümlelerin hatırlayamadığımız bir kelimesi için * simgesini kullanmamız yeterlidir. Örneğin bir şarkı sözünü arayıp bulmak istiyorsunuz. Arama kutusuna "Pireyi * yaptı * düdük" şeklinde girerek hatırlamadığınız kelimeler dert olmaktan çıkmakta.
7. Tırnak içinde aramak: Aradığımız bir içeriğe doğrudan erişmek istiyorsak çift tırnak içerisine aranacak kelimeyi ve kelime gruplarını yazmamız yeterlidir. Çift tırnak içerisinde "eğitimpedia" yazarsanız size sadece eğitimpedia kelimesinin geçtiği siteleri sıralayacak ve olası zaman kayıplarının önüne geçebileceksiniz.
8. Karşılaştırma yapmak: Bazen bazı ürünleri veya fikirleri karşılaştırmak isteriz. Google kıyaslama yapmak için "vs." ifadesi aracılığıyla kolay bir yol sunmaktadır. Örnek olarak "pizza vs. hamburger" yazarsanız Google size pizza ve hamburgerin karşılaştırıldığı sonuçları listeleyecektir.
9. İlgili web sitelerine erişmek: Bir web sitesi keşfettiniz ve onu çok sevdiniz diyelim. Bu web sitesine benzer başka web sitelerini bulmak da Google ile çok kolay. Arama kutusuna related: yazıp sevdiğimiz web sitesinin adını yazıyoruz. Google benzer siteleri bizim için listelemeye başladı bile.
10. Aramalarınızı daraltmek veya genişletmek: Google arama yaparken ve/veya gibi kelimeleri genellikle işlemleyemez. Bunun yerine + ve - işaretlerini kullanmak gerekir. Örneğin edebiyat ile ilgili bir arama yaparken sonuçlara öyküyü de dahil etmek istiyorsanız arama kutusuna "edebiyat +öykü", arama sonuçlarının öyküye yer vermemesini istiyorsanız "edebiyat -öykü" şeklinde yazarak aramalısınız.
Ayrıca arama yaparken büyük ve küçük harf kullanımını da dert etmememiz gerekiyor. Google büyük küçük demeden tüm yazım biçimlerini doğru algılamaktadır. Kelimeleri yanlış yazmakta problem değildir. Google yazım denetimi yaparak kelimenin en yaygın ve doğru biçimiyle aramamızı gerçekleştirir. Klavyeden sıkıldıysanız arama kutusundaki mikrofona tıklayarak Google'da sesli aramalar da yapabilirsiniz. Bu bilgiler çerçevesinde Google'da daha hızlı ve pratik arama yapmanız temennisiyle...
Dr. Gürkan MORALI
Kaynaklar