İklim Meselesi (2017)
“Yanan bizdik siz kömür sandınız.”
Tüm dünyada etkisini gösteren iklim değişikliğinin Türkiye’deki izlerine dikkat çekmek isteyen belgesel 2017 yılında 3 bölüm halinde “İklim Meselesi” olarak National Geographic’te yayınlandı. Belgesele ünlü isimler Halit Ergenç, Ezgi Mola, Ozan Güven ve Serenay Sarıkaya sunumlarıyla destek verdiler. Ayrıca sorunların olduğu bölgelere giderek bu sorunları yerinde yaşayan insanlarla birebir görüşme gerçekleştirmişlerdir. Birinci bölümde elektriğin elde edilmesi için fosil yakıtların iklim ve insan üzerindeki olumsuz etkilerini ortaya koymakla birlikte aslında yenilenebilir (güneş, rüzgâr ve su) enerjilerin ülkemizde yeterli miktarda olduğuna dikkat çekilmiştir. İkinci bölümde ülkemizde yaşanan kuraklık nedeniyle tarımdan verim alamayan çiftçilerin büyük kentlere göç edişini ve büyük kentlerde kalabalıklaşan nüfusun doğal kaynaklara erişiminde yaşanan sorunlar uzmanların yaptığı açıklamalarla ortaya konmuştur. Serinin son bölümünde ise ülkemizin içinde bulunduğu coğrafyanın sunduğu doğal kaynaklar ile ciddi bir avantaj elde ettiğine ve iyileşmenin mümkün olunabileceğine değiniliyor. Son 900 yılın en büyük kuraklığının yaşanması tüm toplumları doğrudan etkiliyor. Küresel ısınmanın nedenleri arasında fosil yakıtlar birinci dereceden pay sahibi oluyor. Ancak ucuz enerji elde etmek için elde edilen kömür insan hayatı açısından pek de ucuza mal olmuyor. Bu belgeselin temelde odaklandığı nokta farkındalık yaratmak. Belgeseli izlemek için linki tıklayabilirsiniz. (https://www.natgeotv.com/tr/belgeseller/natgeo/iklim-meselesi)
Ulak (2019-2020)
Doğa denilince aklıma gelen iki isim vardır ve hiç şaşmaz, biri Hayrettin Karaca (Toprak Dede) diğeri ise hiç kuşkusuz Serdar Kılıç. Hayrettin Karaca için detaylı bilgiye dilerseniz sitemizde paylaşılan “Toprak Dede İçin” başlıklı yazımızdan ( https://www.egitimlik.com/post/toprak-dede ) ulaşabilirsiniz. Burada büyük hayranı olduğum Serdar Kılıç’ın “Ulak” adında çektiği belgeselinden bahsedeceğim. Ulak, devamını beklediğimiz şuan için 2 bölümü çekilen ve TRT Belgesel kanalında yayınlanan Serdar Kılıç’ın imzasını attığı belgeseldir. İlk bölümü “Kuzey İnsanları” ile kuzey ülkesi olan Finlandiya ile buluşturuyor. İkinci bölümünde ise yağmur ormanlarıyla kaplı Borneo Ada’sına götürüyor ve burada da yerli halkın gelenek ve göreneklerini yaşamlarına yansımasını gözlemliyor. Konusuna bilişsel ve duyuşsal yaklaşan Serdar Kılıç unutulan değerleri yeniden keşfetmeyi ve doğada yaşayan insanların bilgi ve deneyimlerini farklı kültürlerdeki yaşamalara dokunarak bizlere aktarıyor. Unutmayalım ki doğayı anlatan belgeseller her ne kadar bize güzellikleri gösterip ben buradayım dese de tabiatı ancak doğada yaşayan insan hissedebilir.
Belgesele daha kolay ulaşabilmeniz için aşağıya linki bırakıyorum. Doğaya sarılabilmeniz dileklerimle, iyi seyirler…
Minimalizm: Önemli Şeylere Dair Bir Belgesel - Minimalism: A Documentary About the Important Things (2016)
Matt D’avellanın yönetmenlğini yaptığı 2016 yapımı belgeseldir. Minimalizm https://www.theminimalists.com/ sitesinin kurucuları olan Joshua Fields Millburn ve Ryan Nicodemus’un minimalizm yaşam felsefesiyle birlikte onlar gibi minimal yaşama geçen insanlarla yapılan röportajları konu alır. Son zamanlarda sıklıkla duyduğumuz Minimalizm akımı için en genel tanım sadeciliktir. İhtiyaç yokken fazlaca alınan kıyafetler, yiyecekler, cep telefonu gibi tüm eşyalar. İnsanlar içindeki boşlukları hep daha fazlasını alarak doldurabileceğine inanır ve bunu dayatan reklamlar nedeniyle kendilerinin değil eşyaların yaşadığı bir hayat inşa ederler. Belgesel bu noktada daha az tüketme odaklı bir yaşamın kolaylıklarını sunarken tüketim çılgınlığının güçlü döngüsünü kırma konusunda farkındalık uyandırıyor. Belgeseli Jim Carrey’in şu sözüyle özetleyebilirim:
“Dilerim herkes bir gün zengin ve ünlü olur ve hayalini kurduğu her şeye kavuşur; böylece aranılan esas cevabın bu olmadığını anlar.”
Hayao Miyazaki ile 10 yıl - 10 Years With Hayao Miyazaki (2019)
“Sanatına sadık kal, gösteriş yapma. Eğlence sektöründe olsak bile bu çok önemli. Hoşuna gitse de gitmese de bir film yönetmeninin yansımasıdır.” Hayao Miyazaki
Anime (Japon Animasyonu) denilince hiç kuşkusuz akla ilk gelen isim Hayao Miyazaki’dir. “Ruhların Kaçışı”, “Komşum Totoro”, “Küçük Deniz Kızı Ponyo” ve “ Rüzgar Yükseliyor” adlı animasyon filmleri ile zirve yapmıştı, yarattığı unutulmaz karakterlere imzasını atan usta yönetmen Miyazaki. Covid 19’dan dolayı bir çok müze ve filmlerin çevrim içi olmasıyla birlikte Miyazaki’nin çalışma sürecini konu alan “Hayao Miyazaki ile 10 yıl” adlı belgeseli de Japonya ulusal kanalı NHK’nin web sitesinde ücretsiz olarak 4 bölümü yayımlandı. Miyazaki’nin çalışma sürecine odaklanan ve Kaku Arokowa’nın yönettiği belgesel 2008 yapımı “Küçük Deniz Kızı Ponyo” ve 2013 “Rüzgâr Yükseliyor” filmlerinin üretme sürecini ele alıyor. Sanıldığının aksine zihnini nasıl zorladığına ve tekrara düşmemek için her yeni çalışmasında farklı kapıları aralamaya çalıştığına tanıklık ediyoruz. Böylelikle Miyazaki’nin hayranları yaratım süreçlerini daha iyi anlayabilecek. Miyazaka’nin film yapım tarzı oldukça farklı, üstün tekniği ve sanatkârlığını görmek için belgeseli mutlaka seyretmelisiniz. Belgeseli izlemek için aşağıdaki linki tıklayabilirsiniz.
Gezegenimiz – Our Planet (2019)
Göllerden okyanuslara, çöllerden ormanlara, ekvatordan kutuplara ve tüm canlı varlıklara uzanan muazzam bir belgesel “Gezegenimiz”. Bu hahabitat çeşitiliği yanında hem doğanın hem insanların daha iyiye gitmesi, zarar gören varlıklarımızı nasıl iyileştirileceğimiz hakkında bize bilgiler sunmaktadır. 8 bölümlük Netflix serisi olan belgesel her bölümde farklı sorunlara işaret ediyor. İnsanların doğa üzerindeki etkilerine değinerek eğer önlem alınmazsa 20 yıl içerisinde kaçınılmaz sonu insanı etkileyebilecek şekilde ortaya koyuyor. Belegeselin yönetmenliğini ise BBC’nin efsane belgeselleri ola “Planet Earth”, “Blue Planet” ve “Frozen Planet”in yönetmeniğini yapan Alastair Fothergill üstlenir. Seslendirmesini ise birçok doğa belgeselllerin seslendirmesinden tanıdığımız Sir David Attenborough yaparken Türkçe seslendirmesini ise tiyatro, sinama ve seslendirme sanatçısı Mazlum Kiper üstlenir. Görüntü kalitesini üst seviyede izlediğimiz ve 50 ülkede çekimleri yapılan belgesel 4 yılda tamamlanır. Ayrıca Netflix üyeliği olmayanlar You Tube üzerinden ücretsiz izleyebilirler. Tüm bu birleşimler sonucu ortaya bizi duygulandıran, düşündüren nefis bir belgesel çıkmıştır. Doğanın bir parçası olduğunu hisseden herkes için…
Wimbledon Final Belgeseli : Federer ve Nadal – Wimbledon Final Documentary: Federer vs Nadal (2008)
Tüm zamanların en iyi tenis maçı ve tüm tenis dünyasının izlediği maç olarak gösterilen İsviçreli Roger Federer ve İspanyol Rafael Nadal’ın 2008 yılındaki Wimbledon dev final maçı. Bugüne kadar oynanmış en iyi maç ve en uzun süren maç olarak tarihe geçmiştir, öyleki hala hakkındaki konuşmalar bitmemiş ve birde belgeseli çekilmiştir. Dünyanın 1 numaralı tenisçisi olan Roger Federer üstüste 5 kez şampiyonluğu elde etmiş bu turnuvada ise 6. Kez şampiyon olmak için oynuyor ve karşısında onu yıllardır alt etmeye çalışan Rafael Nadal. Federer’in maçlarındaki esnekliği ve rahat tavırlarıyla inanılmaz bir yeteneğe ve tekniğe sahip olduğunu düşünürken Nadal’ın bitmek bilmeyen enerjisi, inatçılığı ve kazanma azmini ortaya döken çok özel ve nefes kesen bir mücadeyi izliyorsunuz. Sadece tenis maçını anlatan bir belgesel değil içinde çabanın, rakibe duyulan saygının,azmin ve tutkunun her yönünü üst seviyede hissedeceksiniz. Hem heyecan dolu unutulmayan bu dev maçı hem de çalışmanın ve azmin değerini sunan bu belgeseli kaçırmamanızı öneririm. Maçın ve belgeselin linkini aşağıya bırakıyorum. Keyif almanız dileğiyle iyi seyirler…
Fatma KÖSE